گزارش تخصصی

علاقه مند کردن دانش آموزان نیمه شنوای تلفیقی به درس

فرمت ورد وقابل ویرایش

تعدادصفحات 20

چکیده
درس رياضي از جمله مهارتهاي اساسي است كه در زمرة دروس مهم و بنيادي دردوران تحصيل محسوب مـي شـود . تحقيقـات و مطالعات نشان داده اند كه ارتباط پويايي بين رشد و توسعه جامعه و كاربرد رياضيات وجود داشته است . حال آنكه وضعيت موجود مادر درس رياضي حكايت از اُفت بالاي تحصيلي در اين درس دارد؛ و تعداد قابل ملاحظه اي از د انش آموزان با نمرة پايين و يا با كمك تبصره ها و چندين بار شركت درامتحان به كلاس بالاتر ارتقاء مي يابند . در دسترس نبودن آزمونهـاي تشخيـصي مناسـب به منظور شناسايي مشكلات و رفع آنها در قالب برنامه ريزيهاي درسي جديد اين معضل راكماكان به قو ت خود باقي نگاه داشـته است . همچنين واقعياتي چون عدم رضايت دروني شاگردان از درك مفاهيم پايه اي در درس رياضي و ناتواني آنـان در كـاربرد مفاهيم ،آموخته ها و اصول و قواعد رياضي در زندگي تحصيلي ، شغلي و حتي زندگي روزمره ، بسيارتأثرانگيز است . اثرات پنهـان ناشي از اين ناتوانيها عبارت است از تشويق و ترغيب دانش آموزان به يادگيري طوطي وار، از بين رفتن اعتماد بـه نفـس آنـان و ايجاد احساس ناتواني كه به ندرت مي توان با آموزشهاي بعدي اين اثرات را از بين بـرد  بازرگـان ،1374  يكـي از راههـاي پيشگيري از مشكلات مذكور، بررسي و شناسايي نقاط قوت وضعف دانش آموزان در درس رياضي است .

مقدمه کوتاه
با توجه به اینکه به طور کلی حدود 5 در صد از تمامی دانش آموزان سنین مدرسه در هر جامعه ( سنین 6الی 17 سال و یا 7 الی 18 سال )به نحوی دارای اختلالات شنوایی هستند ، تعداد قابل توجهی از این کودکان در مدارس و کلاس های عادی جای گرفته اند . نگاهی به تعداد کل دانش آموزان ناشنوا و نیمه شنوا که تحت پوشش رسمی آموزش استثنایی قرار گرفته است بیانگر این حقیقت است که بقیه یا به کلاس های عادی راه یافته اند و یا آنکه اصل درهیچ مدرسه ای عادی یا استثنایی ثبت نام نکرده و از آموزش و پرورش بهره ای نمی برند . لذا معلمان همواره باید با این فرض در کلاسهای خود حضور یابند که به احتمال زیاد در میان شاگردان یک کلاس 50-40 نفری ممکن است شاگرد یا شاگردانی باشند که بسختی می شنوند ( و یا دچار نارسایی های بصری و یا ذهنی هستند و … ) بنابرین ضروری است که معلم کلاس در این زمینه ها با بررسی وارزیابی ساده و کلاسی به حضور احتمالی چنین دانش آموزانی پی برده و به روابط و رفتار وقضاوت خود پیرامون استعداد و ویژگیهای مختلف شاگرد ویا شاگردان حتی الامکان اطمینان حاصل نماید .معلم می بایست به حالات وعلائمی که احتمالا نشانه هایی از اختلال شنوایی در شاگرد است توجه داشته وبدون جهت از قضاوتهای نادرست در مورد شاگرد اجتناب نماید .تاخیر در پاسخ ، تقاضای مکرر از معلم برای تکرار مطالب و گاه بی توجهی و بازیگوشی همواره نمی بایست به عقب ماندگی ذهنی وکندی هوش و یا شیطنت و اخلالگری و … تداعی شود . شاید شاگرد بخوبی نمی شنود و اشکال در همین باشد. در این رابطه از جمله رفتارها و علائم احتمالی اختلال شنوایی عبارتند از :دانش آموز با آنکه صدای معلم برای فضای کلاس مناسب و قابل شنیدن است غالبا از معلم تقاضای تکرار مطالب را می کند و یا از همکلاسی کنار دست خود می پرسد « چی گفت » « چی » و …  وقتی می خواهد خوب به مطلبی گوش کند سعی می نماید سرو گوشش را به طرف صحبت کننده بچرخاند و یا دستش را کنار گوشش می گذارد . دانش آموز در صحبت کردن همواره از یک آهنگ مناسب برخوردار نیست ، معمولا بلند و یا آهسته صحبت می کند .دانش اموز گاهی دچار بی علاقگی می شود و در فعالیتهای گروهی و کلاس ، شرکت فعال ندارد .

در پاسخ به سئوالات معلم و دیگران معمولا با مشکل روبروست ، برای آنکه بخشی از صحبتهای مخاطب را بخوبی نشنیده ودرک نمی نماید و در مقابل سئوالات ناقصی که درک کرده نا گزیر به شیوه ای مختلف عکس العمل نشان می دهد . او بسیار حساس است ، گاهی از اینکه مرتب از معلم یا همکلاسی اش بخواهد سئوال ومطلبش را تکرار نماید و یا بلند تر صحبت نماید ، خجالت می کشد ( در واقع حتی  اگر خودش قبول کرده باشد که از نظر شنوایی دچار اشکال است بسادگی مایل نیست که دوستانش متوجه شوند که او خوب نمی شنود و یا اینکه خودش بگوید که « گوشم سنگین است » زیرا که همین جمله کافی است که احتمالا مورد استهزاء عده ای قرار گیرد که او را دیگر همچون خود نبینند و با مشخصه نقص شنوایی و یا کری صدایش کنند ) . در نتیجه گاهی پاسخهای نادرست می دهد و دلیل چنین پاسخهای نا درست نه از بابت تنبلی وکند ذهنی است و نه لجاجت بلکه معمولا به همان دلیل درست متوجه نشدن سئوال است . زمانی در پاسخ سئوالاتی که از او می شود مطالبی کاملا نا مربوط و گاه نا مطلوب می گوید که خود موجب تعجب و یا خنده دیگر شاگردان می شود که این خود عاملی است در بهم خوردن نظم و ترتیب کلاس و عکس العمل احتملا حاد معلم . البته گاهی هم ( خیلی بندرت ) شاگردانی در کلاس درس یافت می شوند که هم دچار اختلال شنوایی هستند و هم ضعف بینایی ،و ممکن است در ظاهر و نگاه اول این قبیل شاگردان هیچ گونه تفاوتی نداشته باشند .

بیان وضعیت موجود
اینجانب در بین دانش آموزانم فردی به نام رضا وجود داشت که در ردیف دانش آموزان نیمه شنوای تلفیقی قرار می گرفت وی علاقه زیادی به درس ریاضی نداشت و همواره سطح کیفی و علمی وی در این درس ضعیف بود و همواره از این درس گریزان بود. به همین دلیل بنده تصمیم گرفتم او را به این درس علاقه مند نموده و راهکار های مختلفی را برای ایجاد انگیزه و علاقه وی در درس ریاضی به مرحله اجرا در بیاورم.
همانطور که می دانیم بيشتر افراد درطول دوران تحصيل، حداقل يك تجربه تلخ در درس رياضي داشته اند . درهمين ارتباط برخي از محققين معتقدندبيش از50 درصد از دانش آموزان درجاتي از اضطراب رياضي را تجربه مي كنند . اين دانش آموزان اغلب دچار تنش بوده و ازدرس رياضي لذت نمي برند . اين وضعيت مي تواند فرصت هاي تحصيلي آنها را محدود سازد و آيندة حرفه اي شان را بطور جدي تحت تأثير قرار دهد .
در بحث از منشأء اضطراب رياضي، به عوامل متعدد محيطي، ذهني و شخصيتي مي توان اشاره كرد كه به تنهايي يا در يك رابطه تعاملي مي توانند در ايجاد اضطراب رياضي مؤثر باشند . ازجمله اين عوامل، نقش معلم به عنوان يك عامل مؤثر بسيار مورد تأكيد قرار گرفته است : معلمان بخصوص در مقطع ابتدايي به عنوان افرادي كه بيشترين تعامل را با دانش آموز دارند و از قدرت تأثير گذاري بالايي برخوردار هستند، مي توانند در ايجاد يا تشديد اضطراب رياضي مؤثر واقع شوند . در بسياري از اوقات چنين به نظر مي رسد كه معلمان داراي اضطراب رياضي دانش آموزان داراي اضطراب رياضي تربيت مي كنند . همچنين معلماني كه نگرش آنها نسبت به درس رياضي منفي است، اين نگرش را به دانش آموزان خود منتقل مي سازند . روش تدريس معلم و تفاوت هايي كه ممكن است وي بين دانش آموزان دختر و پسر خود قايل شود نيز ازجمله مواردي است كه نقش مؤثر معلم را مورد تأكيد قرار مي دهد . نكته جالب توجه اينكه در بسياري از موارد معلمان خاطراتي از اثرات منفي معلمان شان روي نگرش و اعتقاد فعلي شان نسبت به درس رياضي نقل مي كنند، درحالي كه خود آنها اين رفتارها را با دانش آموزان ادامه مي دهند . به اين ترتيب ” دور معيوب اضطراب رياضي “ همچنان ادامه خواهد يافت .دانش آموز نیمه شنوای من نیز از موضوع اضطراب ریاضی رنج می برد و به دلیل مشکلاتی که داشت می بایست این اضطراب را به طرق مختلف در وی ریشه کن می نمودم.